5320100 –“Materialshunoslik va yangi materiallar texnologiyasi” (taqmoqlar bo’yicha)

Ta’lim yo’nalishi talabalari uchun “Materialshunoslikning fundamental asoslari”

Fanidan savollar to’plami

1. Metall qotishma nima?

2. Qotishma  tarkibidagi  faza nima?

3. Metall qotishmalarning  necha хil turi mavjud?

4. Metall qotishmalar turlari qaysi qatorda to’g’ri berilgan.

5. Meхanik aralashmada qanday jarayon bo’ladi.

6. Qattiq eritmada qanday jarayon bo’ladi.

7. Kimyoviy birikmada qanday jarayon bo’ladi.

8. Deformatsiya natijasida hosil bo’lgan kuchlanish necha turli bo’ladi.

9. Metall va qotishmalarda anizotropiya хossasi nima?

10. Metallardagi polimorf o’zgarish nima?

11. Kristall katakchaning turi qanday tushuncha bilan belgilanadi?

12. Kristall panjara turlari nechta?

13. Metallarda uchraydigan elementar katakcha turlari qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

14. Oddiy kub katakcha qanday ifodalanadi?

15. Markazlashgan kub katakcha qanday ifodalanadi?

16. Yoqlari markazlashgan kub katakcha qanday ifodalanadi?

17. Metallarga korroziyaning ta’siriga ko’ra emirilish turlari qanday?

18. Kristalllanish deganda nimani tushinasiz?

19. Zanglash deb nimaga aytiladi?

20. Geksoganal  katakcha qanday ifodalanadi?

21. Po’latlar nima uchun legirlanadi.

22. Po’latlarni legirlashda foydalaniladigan elementlar qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

23. Metall va qotishmalarda «naklyop» holati qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

24. Metall va qotishmalarga termik ishlov berishning necha turi mavjud?

25. Metall va qotishmalarga termik ishlov berishning qanday turi mavjud?

26. Sof termik ishlov berish qanday amalga oshiriladi?

27. Termomeхanik ishlov berish qanday amalga oshiriladi?

28. Kimyoviy termik ishlov berish qanday amalga oshiriladi?

29. Ta’sir etadigan kuchlar (nagruzka) turlari qanday bo’ladi?

30. Mustahkamlik nima?

31. Naklyop holati nima?

32. Brinell usulida qattiqlik qanday aniqlanadi?

33. Rokvel usulida qattiqlik qanday aniqlanadi?

34. Qattiqligi sinalayotgan namuna qanday tayyorlanadi?

35. Brinell buyicha qattiqlik qanday belgilanadi?

36. Rokvell bo’yicha qattiqlik qanday belgilanadi?

37. Likvidus chizigi deb nimaga aytamiz?

38. Soliudis chizig’i deb  nimaga aytamiz?

39. Evtektoidgacha bo’lgan po’lat tarkibida perlit 25%, ferrit 75% yuzani tashkil etsa bunday po’lat tarkibidagi uglerod miqdori.

40. Teхnik temir nima?

41. Po’lat nima?

42. Cho’yan nima?

43. Metall va qotishmalarni makro tahlili nima?

44. Makro taхlilda qanday nuqsonlar o’rganiladi?

45. Metall va qotishmalarning zichligini o’zgartiruvchi nuqsonlar nima?

46. Ferrit nima?

47. Perlit nima?

48. Metallarni kristall panjaralarida qanday nuqsonlar uchraydi?

49. Metall qotishmalarni qanday turlari mavjud?

50. Faza nima?

51. Po’latlar  oksididan qaytarilganlik darajasiga ko’ra

52. Po’latlar ishlatilish joyiga ko’ra

53. Cho’yan tarkibidagi uglerod holatiga ko’ra necha turga bo’linadi.

54. Cho’yan tarkibidagi uglerod holatiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi.

55. Po’latlar strukturasiga ko’ra

56. Qaysi javobda po’latlarning markalanishi to’g’ri keltirilgan?

57. Legirlovchi elementlarni qo’shishdan maqsad nima?

58. Kulrang cho’yan qanday markalanadi?

59. Bolg’alanuvchan cho’yan qanday markalanadi?

60. Mustahkamligi yuqori cho’yan qanday markalanadi?

61. Qattiq qotishmalar guruhi qaysi qatorda to’g’ri ko’rsatilgan?

62. Abraziv materiallar necha guruhga bo’linadi?

63. Kompazitsion material bo’ladi.

64. Metallar karroziyalanishiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi.

65. Karroziyani oldini olish usullari qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?

66. Misning erish temperaturasi qanday?

67. Misning kristall katakchasi qanday?

68. Misning zichligi qanday?

69. Misda mutloq erimaydigan materiallar?

70. Quyma misning  mustahlamligi nechaga teng?

71. Misning karroziyabardoshligini oshirish elementlari?

72. Polimerlarni kelib chiqishiga ko’ra necha turga bo’linadi?

73. Sintetik polimerlar nimalardan olinadi?

74. Хromlashdan maqsad nima

75. Polimer materiallar хarorat ostida o’z хossalarini o’zgartirishiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi.

76. Mashinasozlikda ishlatiladigan rezinalari turlari  qaysi qatorda to’la berilgan

77. Kompazitsion materiallar deb nimaga aytiladi?

78. Ishlatilish soхasiga ko’ra alyuminiyning qanday qotishmalari mavjud

79. Kimyoviy tarkibiga ko’ra alyuminiyning qanday qotishmalari bor?

80. Alyuminiy qanday markalanadi.

81. Eftektik po’latlar qanday bo’ladi.

82. Eftektoidgacha po’latlar qanday bo’ladi?

83. Eftektikdan keyingi po’latlar qanday bo’ladi.

84. Temir necha gradusda eriydi.

85. Matritsa materialining turiga qarab kompozitsion materiallar necha turga bulinadi.

86. Matritsa materialining turiga qarab kompozitsion materiallar turlari  qaysi qatorda to’g’ri berilgan.

87. Metallarni yumshatish necha turga bo’linadi.

88. Metallarni yumshatishdan maqsadi.

89. Uglerodga duffuzion to’yintirishning necha хil usuli bor.

90. Uglerodga to’yintirish qanday muхitlarda olib boriladi.

91. Toblash chuqurligi nima.

92. Toblanuvchan nima.

93. Bo’shatishning necha хil turi mavjud.

94. Bo’shatishning qanday turlari mavjud.

95. Metall va qotishmalarning qattiqligini aniqlashning necha xil usuli bor?

96. Metall va qotishmalarning qattiqligini aniqlashning qanday usullari bor?

97. Mаkrо – tаhlil nima?

98. Mikrо – tаhlil nima?

99. O’ta sovish darajasi nima?

100. Oquvchanlik chegarasi nima?

5320100 –“Materialshunoslik va yangi materiallar texnologiyasi” (taqmoqlar bo’yicha)

ta’lim yo’nalishi talabalari uchun “Termik va kimyoviy termik ishlov berish nazariyasi va jixozlari”

fanidan savollar to’plami

1. Metallarning tuzilishi va xossasini o’zaro bog’liqliklik qonuniyati XIX asrning boshlarida qaysi rus olimi tomonidan ochilgan?

2. Metall va qotishmalardan tayyorlangan buyumlarga, ularning strukturasi va xossasini berilgan yo’nalishda o’zgartirish maqsadida issiqlik bilan ta’sir etish yo’li orqali ishlov berish jarayoni qanday ataladi .

3. Po’latni faza o’zgarishlardan yuqoriroq temperaturagacha qizdirish, bu temperaturada ushlab turish, so’ngra tez sovitishdan iborat bo’lgan jarayon qanday ataladi.

4. Po’latni Ac3 va Acm kritik nuqtalardan 30-50°C ortiqroq temperaturagacha qizdirib, ushbu temperaturada ushlab turish hamda tinch havoda sovutishdan iborat bo’lgan jarayon qanday ataladi.

5. Po’latning qattiqligi, mustahkamligi va elastikligini oshirish uchun qaysi operatsiyadan foydalaniladi?

6. Po’latning tarkibi, strukturasi va xossalarini o’zgartirish maqsadida uning sirtqi qatlamiga kimyoviy va termik ta’sir etish jarayoniga nima deyiladi.

7. Qaysi olim 1868-yilda po’latdagi ichki struktura o’zgarishlarni ochdi va uni bolg’alashnmg issiqlik tartibi va termik ishlash texnologiyasi bilan bog’ladi?

8. Gomogenlovchi yumshatish nima.

9. Qayta kristallanishdagi (rekristaliizatsion) yumshatish nima.

10. Puxtalanish (naklyop) nima?

11. Qayta kristallanish boshlanishiga qadar deformatsiyalangan kristallda zichlikni o’zgarishi va nuqsonlarni taqsimlanishi bilan o’z-o’zidan sodir bo’ladigan har qanday jarayonlar yig’indisi nima deb ataladi?

12. Konstruktsion po‘latlarda asosiy struktura tashkil etuvchi moddalar.

13. Karbid hosil qilmaydigan legirlovchi elementlarga qaysilar kiradi.

14. Naklyop holati nima?

15. Termomexanik ishlov berish qanday amalga oshiriladi?

16. Metall va qotishmalarga termik ishlov berishning necha turi mavjud?

17. Po’latlar nima uchun legirlanadi?

18. Metall qotishma nima?

19. Soliudis chizig’i deb  nimaga aytamiz?

20. Ferrit nima?

21. Po’latlar strukturasiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi.

22. Legirlovchi elementlarni qo’shishdan maqsad nima?

23. Abraziv materiallar necha guruxga bo’linadi?

24. Qotishma  tarkibidagi  faza nima?

25. Deformatsiya natijasida xosil bo’lgan kuchlanish necha turli bo’ladi.

26. Metal va qotishmalarda anizotropiya xossasi nima?

27. Sof termik ishlov berish qanday amalga oshiriladi?

28. Sementit nima?

29. Perlit nima?

30. Austenit  bilan birlamchi  sementitning  mayda  donalaridan  iborat  bo’lgan mehanik  aralashma qanday ataladi.

31. 1906-yil qaysi olim duralyuminiy uchun qotishmalarni puxtalashning asosiy usullaridan biri hisoblangan, toblashdan keyingi eskirtirishni ochdi?

32. Qaysi olim 1886-yilda birinchi bo’lib, Le-Shatele termoparasini termik tahlilda po’latni kritik nuqtalarini topishga qo’lladi?

33. Qaysi metallshunos 1919-yilda duralyuminiyni eskirtirishni o’ta to’yingan qattiq eritmada dispers ajraluvchilar hosil bo’lishi bilan bog’lab, uni tabiatini kashf etdi?

34. Zagotovka yoki buyumni kerakli temperaturagacha qizdirish, shu temperaturada ushlab turib, so’ngra asta-sekin sovitishdan iborat: uglerodli po’latlar soatiga 200°C, legirlangan po’latlar esa soatiga 30-100°C tezlik bilan sovitish jarayoni qanday ataladi.

35. Agar qaytish deformatsiyalangan donaning ichida kichik burchakli chegaralar shakllantirib va ularning ko’chishi orqali kechsa nima deyiladi.

36. Bo’shatish jarayonlarida karbidlarning koagulyatsiyasi uglerod atomlarini a qattiq eritma orqali ko’chishi oqibatida yuz beradi. po’latlarni yuqori temperaturali bo’shatishdan keyingi strukturasi nima deyiladi.

37. Legirlangan po’latlarda necha xil bo’shatishdagi mo’rtlik kuzatilishi  mumkin?

38. Toblash muhitlari sifatida ko’proq nimadan foydalaniladi?

39. Eng arzon va o’ta faol sovutgich nima?

40. Metall qotishmalar  turlari qaysi qatorda to’g’ri berilgan.

41. Kristalllanish deganda nimani tushinasiz?

42. Po’latlarni legirlashda foydalaniladigan   elementlar  qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

43. Kimyoviy termik ishlov berish qanday amalga oshiriladi?

44. Soliudis chizig’i deb  nimaga aytamiz?

45. Metall va kotishmalarning zichligini o’zgartiruvchi nuqsonlar nima?

46. Metall qotishmalarni qanday turlari mavjud?

47.  Po’latlar ishlatilish joyiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi.

48. Cho’yan tarkibidagi uglerod xolatiga ko’ra qanday  turlarga bo’linadi?

49. CHo’yan tarkibidagi uglerod xolatiga ko’ra necha turga bo’linadi.

50.  Metallarni kristal panjaralarida qanday nuqsonlar uchraydi?

51. Tizimning  erkinlik darajasi qanday ifodalanadi?

52. Metall qotishmalarning  necha xil turi mavjud?

53. Mexanik aralashmada qanday jarayon kechadi.

54. Qattiq eritmada A va B komponent orasidagi bog’liqlik qanday.

55. Kimyoviy birikmada qanday jarayon kechadi.

56. Polikristallar uchun deformatsiya qanday ifodalanadi.

57. Metallardagi polimorf o’zgarish nima?

58. Kristall katakchaning turi qanday tushuncha bilan belgilanadi?

59. Metallarda uchraydigan elementar katakcha turlari qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

60. Oddiy kub katakcha qanday ifodalanadi?

61. Markazlashgan kub katakcha qanday ifodalanadi?

62. Yoqlari markazlashgan kub katakcha qanday ifodalanadi?

63. Metallarga korroziyaning ta’siriga ko’ra yemirilish turlari qanday?

64. Geksoganal  katakcha qanday ifodalanadi?

65. Ta’sir etadigan kuchlar (nagruzka) turlari qanday bo’ladi?

66. Mustahkamlik nima?

67. Materiallarning qayta kristallanishi  temperaturasini aniklash qaysi javobda to’gri ifodalangan?

68. Brinell usulida qattiqlik qanday aniqlanadi?

69. Rokvel usulida kattiklik qanday aniqlanadi?

70. Qattiqligi sinalayotgan namuna qanday tayyorlanadi?

71. Brinell buyicha qattiqlik qanday belgilanadi?

72. Rokvell bo’yicha qattiqlik qanday belgilanadi?

73. Likvidus chizigi deb nimaga aytamiz?

74. Evtektoidgacha bo’lgan po’lat tarkibida perlit 25%, ferrit 75% yuzani tashkil etsa bunday po’lat tarkibidagi uglerod miqdori qancha?

75. Texnik temir nima?

76. Po’lat nima?

77. CHo’yan nima?

78. Materiallarning qayta kristallanishi formulasi qaysi javobda to’g’ri ifodalangan?

79. Metall va qotishmalarni makro taxlili nima?

80. Makro taxlilda qanday nuqsonlar o’rganiladi?

81. Ledeburit nima?

82. Qaysi javobda po’latlarning markalanishi to’g’ri keltirilgan?

83. Kulrang cho’yan qanday markalanadi?

84. Kompazitsion material tarkibi qanday bo’ladi.

85. Misning erish temperaturasi

86. Misda mutloq erimaydigan materiallar.

87. Misning kristal katakchasi qanday?

88. Misning zichligi.

89. Quyma misning  mustaxlamligi nechaga teng.

90. Xromlashdan maqsad nima.

91. Kesuvchi asboblarni tayyorlashda ko’proq keng ko’lamda qaysi markali po’latlardan foydalaniladi?

92. Kristall panjara turlari nechta?

93. Zanglash deb nimaga aytiladi?

94. Metall va qotishmalarga termik ishlov berishning qanday turi mavjud?

95. Bolg’alanuvchan cho’yan qanday markalanadi?

96. Mustaxkamligi yuqori cho’yan qanday markalanadi?

97. Qattiq qotishmalar guruxi qaysi qatorda to’g’ri ko’rsatilgan?

98. Metallar karroziyalanishiga ko’ra  qanday turlarga bo’linadi.

5320100 –“Materialshunoslik va yangi materiallar texnologiyasi” (taqmoqlar bo’yicha)

ta’lim yo’nalishi talabalari uchun “Yangi materiallar texnologiyasi”

fanidan savollar to’plami

1.  Sitallar noorganik shishalardan qaysi xossasi bilan farq qiladi ?

2. Sitallarning qaysi xossasi ularni yuza nuqsonlarga sezuvchanligini past bo’lishini ta’minlaydi ?

3. Rezinaning boshqa materiallarga qaraganda yuqori elastiklik xossasiga ega bo’lishiga sababchi komponent qaysi.

4. Kauchukni vulkanizatsiyalashda quyidagi materiallardan qaysi biri foydalaniladi?

5. Mashinasozlikda ishlatiladigan rezinalarning turlari qaysi qatorda to’la berilgan

6. Polimerlarni belgilari bo’yicha klassifikatsiyalashda quyidagilardan qaysi biri xisobga olinmaydi?

7. Quyida keltirilgan materiallardan qaysi biri noorganik polimerlar qatoriga kiradi

8. Quyida keltirilgan materiallardan qaysi biri organik polimerlar qatoriga kiradi

9. Quyida keltirilgan xossalardan qaysi biri plastmassalarning kamchiligi hisoblanadi

10. Polimerlar kelib chiqishiga ko’ra necha turga bo’linadi?

11. Zanglash deb nimaga aytiladi

12. Po’latlar nima uchun legirlanadi.

13. Po’latlarni legirlashda foydalaniladigan elementlar qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

14. Sof termik ishlov berish qanday amalga oshiriladi?

15. Termomexanik ishlov berish qanday amalga oshiriladi?

16. Ta’sir etadigan kuchlar (nagruzka) turlari qanday bo’ladi?

17. Mustahkamlik nima?

18. Naklyop holati nima?

19. Qattiqligi sinalayotgan namuna qanday tayyorlanadi?

20. Po’latlar strukturasiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi.

21. Qaysi javobda po’latlarning markalanishi to’g’ri keltirilgan?

22. Kulrang cho’yan qanday markalanadi?

23. Bolg’alanuvchan cho’yan qanday markalanadi?

24. Mustaxkamligi yuqori cho’yan qanday markalanadi?

25. Qattiq qotishmalar guruxi qaysi qatorda to’g’ri ko’rsatilgan?

26. Abraziv materiallar necha guruxga bo’linadi?

27. Karroziyani oldini olish usullari qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?

28. Xromlashdan maqsad nima

29. Qanday po’latlar asosan minus haroratlarda ishlaydi ?

30. Yuqori sifatli po’latlar markasini toping ?

31. Issiq xolda ishlaydigon shtamplar qaysi po’lat markasidan tayyorlanadi?

32. Zagatovka yoki buyumni kerakli temperaturagacha qizdirish shu temperaturada ushlab turish, so’ngra asta sekin, ya’ni pech birgalikda sovutishdan iborat bo’lgan jarayonga niam deb ataladi ?

33. Yumshatish jarayonida uglerodli po’latlar soatiga necha 0С haroratda sovutiladi?

34. Yumshatish jarayonida legirlangan po’latlar soatiga necha 0С temperaturada sovuiladi

35. Po’latni Ас3 va Асm kritik nuqtalardan 30-50 0С yuqoriroq temperaturagacha qizdirib ushbu temperaturada ushlab turish xamda tinch xavoda sovutishga nima deyiladi?

36. Tarkibida necha % gacha uglerod bo’lgan po’latlar normallanadi?

37. Po’latni faza o’zgarishlaridan yuqoriroq temperaturagacha qizdirsh bu temperaturada ushlab turish so’ngra tez sovutishdan iborat bo’lgan jarayonga nima deb ataladi 

38. Uglerodning α – temirdagi o’ta to’yingan qattiq eritmasiga nima deyiladi?

39. Toblanuvchanlik po’latdagi qaysi elementga bog’liq ?

40. Legirlangan po’lat qanday muxitda toblanadi ?

41. Uglerod miqdori necha foizdan kam bo’lgan po’latlar toblanmaydi?

42. Toblanagan po’latni kritik nuqtadan (Ас1) past temperaturagacha qizdirish, shu temperaturada ushlab turish xamda sekin yoki tez sovutishdan iborat bo’lgan jarayonga nima deb ataladi  ?

43. Bo’shatish necha xil bo’ladi ?

44. Prujina va ressorlar qanday temperaturada bo’shatiladi ?

45. Zarbiy kuchlar tushadigan mashina detallari qanday temperaturada bo’shatiladi?

46. Bo’shatilgan martensit strukturasi qaysi bo’shatish turida xosil bo’ladi?

47. Bo’shatilgan trostit strukturasi qaysi bo’shatish turida xosil bo’ladi?

48. Metall qotishma nima?

49. Qotishma  tarkibidagi  faza nima?

50. Metall qotishmalarning  necha xil turi mavjud?

51. Metall qotishmalar  turlari qaysi qatorda to’g’ri berilgan.

52. Mexanik aralashmada qanday hodisa  bo’ladi.

53. Qattiq eritmada A va B komponentlar orasida qanday og’liqlik bor.

54. Deformatsiya natijasida xosil bo’lgan kuchlanish necha turli bo’ladi.

55. Metal va qotishmalarda anizotropiya xossasi nima?

56. Metallardagi polimorf o’zgarish nima?

57. Kristall katakchaning turi qanday tushuncha bilan belgilanadi?

58. Metallarda uchraydigan elementar katakcha turlari qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

59. Oddiy kub katakcha qanday ifodalanadi?

60. Markazlashgan kub katakcha qanday ifodalanadi?

61. Yoqlari markazlashgan kub katakcha qanday ifodalanadi?

62. Metallarga korroziyaning ta’siriga ko’ra yemirilish turlari qanday?

63. Kristalllanish deganda nimani tushinasiz?

64. Geksoganal katakcha qanday ifodalanadi?

65. Likvidus chizigi deb nimaga aytamiz?

66. Soliudis chizig’i deb  nimaga aytamiz?

67. Metall va qotishmalarni makro taxlili nima?

68. Makro taxlilda qanday nuqsonlar o’rganiladi?

69. Metall va kotishmalarning zichligini o’zgartiruvchi nuqsonlar nima?

70. Ferrit nima?

71. Ledeburit nima?

72. Faza nima?

73. Po’latlar oksididan qaytarilganlik darajasiga ko’ra turlarini ko’rsating.

74. Po’latlar ishlatilish joyiga ko’ra turlarini ko’rsating.

75. Cho’yan tarkibidagi uglerod xolatiga ko’ra necha turga bo’linadi.

76. Cho’yan tarkibidagi uglerod xolatiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi.

77. Ishlatilish soxasiga ko’ra alyuminiyning qanday qotishmalari mavjud

78. Matritsa materialining turiga qarab kompozitsion materiallar necha turga bulinadi

79. Matritsa materialining turiga qarab kompozitsion materiallar turlari qaysi qatorda to’g’ri berilgan

80. Metallarni yumshatish necha turga bo’linadi

81. Metallarni yumshatishdan maqsadi

82. Uglerodga duffuzion to’yintirishning necha xil usuli bor

83. Uglerodga to’yintirish qanday muxitlarda olib boriladi

84. Toblash chuqurligi nima

85. Toblanuvchan nima

86. Kukun metallurgiyasi asosan qaysi texnologiyaga taxlid qilingan.

87. Yangi materiallar asosan qaysi texnologiya bo‘yicha ishlab chiqariladi?

88. Yangi materiallar ko‘proq qanday elementlar asosida ishlab chiqariladi.

89. Elektr lampa chirog’ining sipirali qanday metalldan olinadi?

90. Volfram qanday usulda ishlab chiqariladi?

91. Yangi materiallarni klasifikatsiyalash nimaga asoslangan?

92. Agar material yuqori elektr o‘tkazuvchi xossaga ega bo’lsa u qanday materiallar turiga kiradi

93.  Agar material yuqori mustaxkam xossaga ega bo‘lsa u qanday materiallar turiga kiradi?

94. Agar material kislotalarga bardoshli bo’lsa u qanday material

95. O‘rta yuklamali konstruksion materialning qoldiq g‘ovaklik miqdori qancha bo‘lishi mumkin

96. Qaysi usulda presslashda kam bosim ammo yuqori zichlikga erishish mumkin

97. Detal bir tamonlama presslangandan keyin u qanday detalga aylanadi.

98. Antifriksion materialning ishlash muddatini belgilab beruvchi asosiy xossasi nima?

99. Temir xavoda qizdirilganda nima sodir bo‘ladi?

100. Plastifikator vazifasi nima?

5320100 –“Materialshunoslik va yangi materiallar texnologiyasi” (taqmoqlar bo’yicha)

Ta’lim yo’nalishi talabalari uchun “Yuzalarga ishlov berish texnologiyasi”

Fanidan savollar to’plami

1. Tizimning  erkinlik darajasi qanday ifodalanadi?

2. Metall qotishma nima?

3. Qotishma  tarkibidagi  faza nima?

4. Metall qotishmalarning  necha xil turi mavjud?

5. Metall qotishmalar  turlari qaysi qatorda to’g’ri berilgan.

6. Mexanik aralashmada qanday jarayon kechadi.

7. Qattiq eritmadaA va B komponentlar orasida qanday bog’lanish mavjud.

8. Kimyoviy birikmadaqanday o’zgarish bo’ladi.

9. Deformatsiya natijasida xosil bo’lgan kuchlanish necha turli bo’ladi.

10. Polikristallar uchun deformatsiya qanday ifodalanadi.

11. Metal va qotishmalarda anizotropiya xossasi nima?

12. Metallardagi polimorf o’zgarish nima?

13. Kristall katakchaning turi qanday tushuncha bilan belgilanadi?

14. Metallarda uchraydigan elementar katakcha turlari qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

15. Oddiy kub katakcha qanday ifodalanadi?

16. Markazlashgan kub katakcha qanday ifodalanadi?

17. Yoqlari markazlashgan kub katakcha qanday ifodalanadi?

18. Metallarga korroziyaning ta’siriga ko’ra yemirilish turlari qanday?

19. Kristalllanish deganda nimani tushinasiz?

20. Zanglash deb nimaga aytiladi?

21. Po’latlar nima uchun legirlanadi.

22. Po’latlarni legirlashda foydalaniladigan   elementlar  qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

23. Metall va qotishmalarda «naklyop» holati qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

24. Metall va qotishmalarga termik ishlov berishning necha turi mavjud?

25. Metall va qotishmalarga termik ishlov berishning qanday turi mavjud?

26. Sof termik ishlov berish qanday amalga oshiriladi?

27. Termomexanik ishlov berish qanday amalga oshiriladi?

28. Kimyoviy termik ishlov berish qanday amalga oshiriladi?

29. Ta’sir etadigan kuchlar (nagruzka) turlari qanday bo’ladi?

30. Mustahkamlik nima?

31. Naklyop holati nima?

32. Brinell usulida qattiqlik qanday aniqlanadi?

33. Rokvel usulida qattiqlik qanday aniqlanadi?

34. Qattiqligi sinalayotgan namuna qanday tayyorlanadi?

35. Brinell bo’yicha qattiqlik qanday belgilanadi?

36. Rokvell bo’yicha qattiqlik qanday belgilanadi?

37. Likvidus chizig’i deb nimaga aytiladi?

38. Soliudis chizig’i deb  nimaga aytiladi?

39. Evtektoidgacha bo’lgan po’lat tarkibida perlit 25%, ferrit 75% yuzani tashkil etsa bunday po’lat tarkibidagi uglerod miqdori qancha bo’ladi?

40. Texnik temir nima?

41. Po’lat nima?

42. Cho’yan nima?

43. Metall va qotishmalarni makro taxlili nima?

44. Makro taxlilda qanday nuqsonlar o’rganiladi?

45. Metall va qotishmalarning zichligini o’zgartiruvchi nuqsonlar nima?

46. Ferrit nima?

47. Perlit nima?

48. Ledeburit nima?

49. Sementit nima?

50. Metallarni kristal panjaralarida qanday nuqsonlar uchraydi?

51. Metall qotishmalarni qanday turlari mavjud?

52. Faza nima?

53. Po’latlar  oksididan qaytarilganlik darajasiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi.

54. Po’latlar ishlatilish joyiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi.

55. Cho’yan tarkibidagi uglerod xolatiga ko’ra qanday  turlarga bo’linadi.

56. Po’latlar strukturasiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi.

57. Legirlovchi elementlarni qo’shishdan maqsad nima?

58. Qattiq qotishmalar guruxi qaysi qatorda to’g’ri ko’rsatilgan?

59. Abraziv materiallar necha guruxga bo’linadi?

60. Kompazitsion material qanday tayorlangan bo’ladi.

61. Metallar karroziyalanishiga ko’ra  qanday turlarga bo’linadi.

62. Karroziyani oldini olish usullari qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?

63. Misning erish temperaturasi

64. Misning kristal katakchasi qanday?

65. Misning zichligi

66. Misda mutloq erimaydigan materiallar.

67. Quyma misning  mustaxlamligi nechaga teng

68. Misning karroziyabardoshligini oshirish elementlari 

69. Polimerlar kelib chiqishiga ko’ra necha turga bo’linadi? 

70.  Sintetik polimerlar nimalardan olinadi?

71. Xromlashdan maqsad nima

72. Polimer materiallar xarorat ostida o’z xossalarini o’zgartirishiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi.

73. Mashinasozlikda ishlatiladigan rezinalari turlari  qaysi qatorda to’la berilgan

74. Kompazitsion materiallar deb nimaga aytiladi

75. Ishlatilish soxasiga ko’ra alyuminiyning qanday qotishmalari mavjud

76. Kimyoviy tarkibiga ko’ra alyuminiyning qanday qotishmalari bor

77. Alyuminiy qanday markalanadi

78. Eftektik po’latlar qanday bo’ladi

79. Eftektoidgacha po’latlar qanday bo’ladi

80. Eftektikdan keyingi po’latlar qanday bo’ladi

81. Temir necha gradusda eriydi

82. Matritsa materialining turiga qarab kompozitsion materiallar necha turga bo’linadi.

83. Matritsa materialining turiga qarab kompozitsion materiallar turlari qaysi qatorda to’g’ri berilgan.

84. Metallarni yumshatish necha turga bo’linadi?

85. Metallarni yumshatishdan maqsad nima?

86. Uglerodga duffuzion to’yintirishning necha xil usuli bor

87. Uglerodga to’yintirish qanday muxitlarda olib boriladi

88. Toblash chuqurligi nima

89. Bo’shatishning qanday turlari mavjud

90. Sintetik polimerlar nimalardan olinadi?

91. Xromlashdan maqsad nima

92. Mashinasozlikda ishlatiladigan rezinalari turlari  qaysi qatorda to’la berilgan

93. Ishlatilish soxasiga ko’ra alyuminiyning qanday qotishmalari mavjud

94. «Sendvich» nomi bilan ataladigan kompozitsion material ularning qaysi turiga kiradi ?

95. PKMlarning elеktr o`tkazuvchanligining nechchi хil nazariyasi mavjud

96. Dilotometrik priborlarning necha xil turi bor?

97. Qanday dilotometrik priborlar bo‘ladi?

98. Necha xil rentgen apparat (difraktometr) turlarini bilasiz?

99. Atomlarning fazoviy joylashuvi bu?

100. Shishalar organik va noorganik kabi turlarga bo’linadi. Samolyotlarda qaysi turdagi shishadan foydalaniladi ?

KAFEDRA MUDIRI:                                             O.MALLABAYEV

Translate »